In het voorjaar van 2008 kreeg oudterapel.nl een bijzondere film aangeboden. Het betrof een zwart-wit 16-mm film van ongeveer 40 minuten die in 1952 was vervaardigd met als onderwerp de "Ter Apeler Trek", een soort winkelweek uit die tijd. De film toont enkele Ter Apeler winkeliers met hun zaken en goederen. Een aantal Ter Apelers is daarin als figurant goed herkenbaar. Waarschijnlijk heeft de tot dan toe onbekende filmmaker met een aantal winkeliers afspraken gemaakt over het te filmen aantal minuten, vermoedelijk moest ervoor betaald worden. Als publiekstrekker werden ook opnames gemaakt op Ter Apeler basisscholen zodat de ouders de film zeker zouden gaan zien. De filmmaker heeft getracht de film te verkopen aan de winkeliersvereniging maar die zag daar destijds vanaf en de film is ruim 50 jaar "zoek geweest". Door een subsidie van de "Stichting Gebroeders Hesse Fonds" kon de film worden aangekocht. De originele film werd in 2008/2009 professioneel gedigitaliseerd en daarna (ook digitaal) gerestaureerd. Op die manier kwam nu in ieder geval een kopie beschikbaar die niet onderhevig is aan verval door inwerking van de tijd. In 2009 werd aan de geluidloze film passende en sfeervolle achtergrondmuziek toegevoegd, gespeeld door Ter Apeler pianist Jan Warntjes. Geheel indachtig de doelstellingen van de website oudterapel.nl werd besloten de film ook ter beschikking te stellen aan eenieder die daar belangstelling voor heeft. Daartoe is de film in zijn geheel op DVD gezet en is tegen kostprijs verkrijgbaar. Aan de DVD is toegevoegd een diavoorstelling met de stilstaande filmbeelden waarop mensen herkenbaar zijn. Via een interactief menu kunnen de verschillende scenes aangeklikt en afgespeeld worden. Verder is een aan de DVD toegevoegd een fragment uit de film KS'55. Daarbij gaat het om een fragment uit Ter Apel dat per abuis werd toegevoegd aan een film over de winkelweek in 1955 in Stadskanaal (verkrijgbaar via het Streekhistorisch centrum in Stadskanaal). De maker van die film ACF (Algemene Chr. Filmonderneming) uit Stadskanaal is daarmee zeer waarschijnlijk ook de maker van "Ter Apeler Trek".

Er is een kleine extra oplage van 50 stuks van de DVD “Ter Apeler Trek” geperst. U kunt de DVD reserveren door het sturen van een mailtje met vermelding van naam en adres naar: redaktie@oudterapel.nl Als u tegelijkertijd 12 euro (= inclusief verzendkosten) overmaakt op ING rekening 107.49.07 t.n.v. RFE Wolf te Annen wordt de DVD per omgaande verstuurd.  

De film werd in zijn ruwe versie in oktober 2008 in "de Wilpskamp" te Ter Apel vertoond aan een 20-tal Ter Apelers waarbij veel van de afgebeelde personen herkend werden. Voorts werken ook op andere wijze mensen mee aan de totstandkoming van deze film, Oudterapel.nl is daarom dank verschuldigd aan oa. dhr F Bergman, dhr en mevr Wolf, Dhr en mevr Schaver, de heren A en H Eenjes, dhr en mevr van der Kaap, mevr Rugge, dhr Bokel, dhr B Waalkens, dhr en mevr Bosklopper, mevr R Blanke-Bokel, dhr J Ananias, dhr B Abeling, dhr J Koning, dhr G Postema, mevr Kwak Postema, dhr H Moorlag, dhr H Rijnsbergen, dhr P Smit, mevr Hofkamp-Kuipers, dhr A Alting, dhr JL Meijering en dhr J Warntjes.

Weet u meer over de film of over de afgebeelde personen ?                Mail de redaktie, uw aanvullingen worden toegevoegd aan de site !

De winkel van Bakker Bos was lange tijd gevestigd in het voormalige pand van De Gruyter aan de Hoofdstraat. Het pand is nu (2009) een beschermd monument. De bakkerij van Bos was voorheen gevestigd aan de Hoofdkade bij de Roswinkelerbrug. In de film o.a. Zwaantje Timmerman (met strik)

De textielhandel  van A.G.Buining was oorspronkelijk gevestigd in  Nieuw Weerdinge. Bij de komst naar Ter Apel werd een monumentaal pand gebouwd op de oosthoek Hoofdstraat-Stationsstraat. Luitje Vegter,ook op de film, was er lange tijd bedrijfsleider. Het pand is in 2008 door brand verwoest. In beeld oa. Luit Vegter  en mevr E Hemmen-Over.

De Boer had een bloeiende bakkerij aan de Viaductstraat in het pand waar thans(2009) de bakkerswinkel van Bos is gevestigd.

De textielwinkel van Lucas Beckmann (in de volksmond: Lappie Loeks) was het op één na laatste grootste pand aan de westzijde van de Hoofdstraat. Beckmann had 2 zonen in het bedrijf. Cheffin in de winkel was gedurende een lange reeks van jaren Angela Buter, verder in beeld oa. Herman Hensen, Bernhard Beckmann en Siny Ninteman.

Op de plaats waar nu (2009) reisbureau Bokel is gevestigd, was eerst de herentextielwinkel van Bokel gevestigd. Bokel was een rasechte kleermaker die nog in de typische kleermakershouding  een kostuum produceerde, nadat uiteraard eerst de stof was uitgekozen en de maat genomen.

Brons was ook een textielhandel voor in het bijzonder heren en kleingoed. Brons trok er dikwijls op uit op zijn verstevigd rijwiel met voor op de bagagedrager en “pak”. Dit was een zwilken doek waarin hij diverse artikelen had verpakt. Met deze bagage bezocht hij bewoners die wat verder weg woonden om ze service aan huis te bieden. Tijdens zijn tochten maakte hij gebruik van een trekhond. Het dier was ingespannen in een tuig dat aan de fiets was verbonden en zo het fietsen voor Brons gemakkelijker maakte.

De naam, zoals in het filmfragment is opgenomen, stemt niet overeen met de correcte naam. Die luidt nl.:Burghgraef. Overigens had  de slager nog een interessante bijnaam: Puik. Deze naam was een gevolg van het feit dat Burghgraef in zijn reclame altijd sprake van verkoop van een “puik: stuk vlees. Een andere slogan die hij hanteerde was “vleesch is kracht!. De winkel met achtergelegen slachthuis wordt nu(2009) gedreven door Norder.

Jarenlang was hoofd van deze school meester Eggink, een zeer belangrijke man in gerefor-meerde kring. Talloze functies vervulde hij.Hij woonde naast de school. Op het filmfragment zien we duidelijk meester Schadenberg, de opvolger van Eggink. Daarnaast Meind Egbers. Overigens heeft het fragment ook de functie van zoekplaatje. Wie is wie ?

Hans Geertsma dreef er een bloemwinkel. Geertsma die eerder in de leer was geweest bij de bloemhandel en –kwekerij Metz aan de Hoofdkade nam het pand aan de Hoofdstraat over van de erven Kasper Dost ; Dost had er een radiohandel. Een tijd lang was er ook een pijpen-fabriek gevestigd, die hij samen dreef met de kapper Mein. De naam van de fabriek : MEDO.

Op de oostelijke hoek Hoofdstraat-Koningdwarsstraat stond het winkel complex van Max Dohle. Er was van alles te krijgen op huishoudelijk gebied. Het  was een fraai pand, opgetrokken  in Jugendstil. Grote etalages bevonden zich langs de Hoofdstraat en de Koningdwarsstraat.

Centraal in de Hoofdstraat bevond zich de groente- en fruitwinkel van Roelof Drenth. Samen met zijn vrouw runde hij het bedrijf. Ook bracht hij zijn artikelen via de bakfiets bij de mensen langs.

Naast Dohle had Frans Kroon zijn electriciteitsbedrijf. Alle mogelijke artikelen op electrisch gebied waren bij hem verkrijgbaar. Er was ook een reparatieafdeling en het verzorgen van electrische installaties werd ook door Kroon verricht.

Aan  de oostkant van Beckmann oefende Funk zijn kruideniersbedrijf uit. Funk was katholiek. In vroegere jaren betekende dat dat ook de klandizie grotendeels  dezelfde religieuze  gevoelens koesterde.

Gröniger had een hoeden- en pettenwinkel midden in de Hoofdstraat. Het is nu  haast ondenkbaar dat zo’n bedrijf kon bestaan. De zoon van Gröniger, bij velen bekend als Kees, werd wethouder in de gemeente Vlagtwedde. Mede als gevolg daarvan eindigde het bedrijf.

In de westkant van de Hoofdstraat bevond zich het schildersbedrijf van Jan Schrik. Het pand, nu(in 2009) nog aanwezig is verbouwd tot woonhuis. Schrik was de opvolger van de schildersfamilie Wijnsema. In beeld oa. Appie Velterop.

De roomsch-katholieke school bij de R.K.Kerk (op de plek waar in 2009 een parkeerterrein ligt) omvatte een jongens- en een meisjesschool. Volstrekt gescheiden. Hier een blik op het speelterrein van de jongensschool. Ook hier weer de vraag: wie is wie omstreeks 1952 ? met oa. Johan Wolbers, Tonny Manning, meester Kuis en Katrien Buter, Lucas Beckman

Kerkhof had een wijd en zijd bekende winkel in klokken , horloges maar ook naaimachines. Het winkelpand was gevestigd op de plaats waar later Idema’s supermarkt werd ontwikkeld. Thans(2009) is er een textielzaak gevestigd.

In het pand waarin nu (2009) een egyptisch restaurant is gevestigd had jaren lang Koos Kuiper zijn tabakswinkel. Het was niet alleen de winkel die voor Ter Apel van belang was; het was nl ook een plek waar alle mogelijke Ter Apeler problemen werden besproken met Kuiper als de grote animator..Hij nam ook aktief deel aan allerlei zaken in het dorp. Een Koninklijke onderscheiding  was zijn beloning. In beeld oa. dhr Ebels en Eppie Boesing.

Naast de winkel van Funk(zie hiervoor) had Kral zijn meubelbedrijf, dat later door een zoon werd overgenomen. Kral bediende een groot deel van de katholieke bevolking van Ter Apel. In het kader van een latere sanering van het winkelbestand (zgn.opklappen van de oost en westvleugels van het winkelbestand) kwam een einde aan het bedrijf.

Een korte impressie van de markt die gehouden werd op het vroegere kermisterrein nabij Hotel Timmer. Het was een zeer eenvoudig gebeuren, waarbij een belangrijke rol was weggelegd voor de kraam van de vishandel. Een warm visje valt altijd goed. Zoals te zien, ook levende have werd aangeboden. In beeld oa. Job Prins, mevr Schrik, mevr Keizer, dhr Weidijk, Hindrik Veldman, Geertje Lubbers-Westerhof  met haar dochter Trijn Lubbers

Vlak bij de Koningdwarsstraat was gevestigd de schoenwinkel annex schoenlapperij van P.K.Bijl, later voortgezet door zijn zoon Max Bijl.

Mertens had een textielwinkel op de plek waar anno 2009 het pand van de ABN-AMRObank is gevestigd. Mertens dreef de zaak met enkele zonen. De filmfragmenten laten nog iets zien van het vroegere bomenbestand langs de Hoofdstraat.

Links van Mertens had Teunis Hidding zijn brood- en banketbakkerij.De verkoop van de Producten had plaats via de winkel en rondbrengbedrijf van brood.

Speelterrein voor de school aan de Schotslaan. Naast onderwijzers als de meesters Wester en Lukkien is juffrouw Salomons te herkennen. Veel kinderen  zijn duidelijk herkenbaar.

De herkenbaarheid van kinderen op het schoolplein is ook hier duidelijk aanwezig. Naast meester Schierbeek is ook juffrouw Renken aanwezig. Met oa. Koos Kuiper, juffrouw Zuur, Fennie Pompstra, mevr Oosting, Gretha Wolf

Als onderdeel van de festiviteiten ter gelegenheid van de Ter Apeler Trek was ook de komst van een militair orkest gearrangeerd, zoals blijkt uit de mars langs de Hoofdstraat. In beeld oa. dhr Springelkamp, "politie Bos", Teun Stoker, Gerrit Jan Eenjes, Piet Kerkhof, Sipko Wiegers

Rass was niet alleen handelaar in rijwielen en haarden. Haarden zoals hij die verkocht waren welhaast  in elke huishouding aanwezig. Daarnaast was Rass ook bekend als hoefsmid.

Eén van de oudste bedrijven in Ter Apel was de zaadhandel van Schaver. De bedrijfsacti-viteiten en het assortisement werden in de loop van de jaren sterk uitgebreid.. De vestigings onderging ook wijziging van de oostvleugel van de Hoofdstraat naar het centrum.

De broers Schomaker hadden oorspronkelijk een vestiging aan de Hoofdstraat, rechts van de groentewinkel Drenth. Nadat Lucas Beckmann zijn bedrijf had beeindigd  nam één van  de broers die zaak over. Met oa. mevr Velterop, mevr Meijer, Appie Bos

Aike Schot had een cafe-restaurant aan de Hoofdstraat links van de huidige (2009) drogisterij van der Tuuk. In het pand was aanwezig een kegelbaan . De achter het pand gelegen grote zaal funtioneerde ook als bioscoopzaal , waarin Herman Lubberman wekelijks films vertoonde. De films werden aangekondigd aan de voorzijde van de gelagkamer van Schot. In beeld oa. Gerard Stanneveld, Herman Stanneveld en Hennie Hoezen.

Op de westhoek Hoofdstraat-Koningdwarsstraat had Otto Steenhuis zijn textielzaak waar in hoofdzaak dameslingerie en babyartikelen  werden verkocht. In het links aangrenzende deel had broer Jan Steenhuis een herenkapperszaak. In beeld oa. mevr Bults (lichte jas) en mevr Geertsema (donkere jas rechts).

Centraal in het dorp had Derk Timmerman een grote galanterie winkel. Als gevolg van het feit dat er meerdere ondernemers waren met de naam Timmerman werden ze onderscheiden met een bijnaam. Zo was onze Derk algemeen bekend als “Dikke Derk”. Dat dit enig verband hield met zijn omvang zal zeker een rol hebben gespeeld. Zijn boekhouder-bedrijfsleider was Holtkamp, die de zaak later overnam. In beeld oa. Hindrik Veldman.

Als bijna de enige overgebleven  winkelzaak in de oostvleugel van de Hoofdstraat heeft zich gehandhaafd de schilderszaak van van der Kaap (2009). De overgang van vader-zoon-kleinzoon is een stabiel element. In beeld oa. Jan van der Kaap en Kap Heis.

Als er sprake is van een soort kampioen-verbouwingen  van winkelpanden, dan gooit het bedrijf van Vuurboom zeer hoge ogen. Uiteraard speelt de aanwezigheid van volumineuze artikelen daarbij een grote rol als het om meubels etc. gaat.

Het fragment getiteld "Westerwolds Kanaal", Eigenlijk wordt bedoeld het Ruiten A-Kanaal. Een kanaal dat voor Ter Apel, behalve voor wateraafvoer, van grote betekenis was door de aan het kanaal gelegen aardappelmeelfabriek Ter Apel en Omstreken, later WTM en daarna AVEBE.

Links van het bedrijf van Bergman oefende Wijnholds het schoenmakersbedrijf uit en dreef hij  een schoenwinkel.Heel langdurig prijkte in zijn etalage  een grote afbeelding van Robinson Crusoe, naamgever van een schoenenmerk. In beeld oa. Aaltje Spreeuwers, Coene Seip en mevr Wijnholds. De man in de lange jas is Wiebe Fokkema, boekhouder bij de firma Bergman.

Na het ombrengen in Auschwitz door het naziregime van de gehele familie Vrenkel kwam het bedrijf van de Vrenkels  onder de hoede van Tijs Saadhof. Het  hield zich in hoofdzaak bezig met de handel in jute zakken. Deze werden opgekocht, gespoeld in het kanaal met behulp van lorries die vanuit loodsen over een smal spoortje naar het kanaal werden gereden en na spoeling  weer terug werden vervoerd om verder afgehandeld te worden om weer te worden verkocht. In beeld oa Willem Sanders en de gebr. Baas.

Nomde Nomden dreef  een schoenwinkel en reparatiebedrijf aan de Viaductstraat, dat later werd verplaatst naar de zuidhoek Viaductstraat-Koningstraat. Nomden werd wethouder  van de gemeente Vlagtwedde. Een straat werd naar hem genoemd

Het toegevoegde fragment uit KS'55 toont ondermeer een kijkje aan de grenspost te Barnflair, met oa. dhr Arend Duinkerken, de AGO-fabriek en de aardappelmeelfabriek "Ter Apel en Omstreken" Ook krijgen we een kijkje in het pas opgerichte Gemeentelijk Internaat aan de Sellingerstraat.